Delen

Economische vooruitzichten: stagflatie dreigt

Knelpunten aan de aanbodzijde, geopolitieke onrust en welig tierende inflatie leiden tot de dreiging van stagflatie. Het wereldwijde herstel na de pandemie krijgt steeds meer tegenwind, wat leidt tot lage groei en hoge inflatie.

Pandemie ligt op de loer nu oorlog inflatiestijging domineert

De economische verstoringen als gevolg van de oorlog in Oekraïne en de zero covid lockdowns in grote steden en havens in China hebben een nieuwe reeks negatieve schokken voor de wereldeconomie veroorzaakt. De inflatie schiet omhoog tot voorbij de records, drukt de reële inkomens en versombert de vooruitzichten voor de consumentenbestedingen. In combinatie met de versnelde monetaire verkrapping zet dit de economische groei in 2022 en 2023 onvermijdelijk onder druk.

Wij voorspellen dat het mondiale bbp zal vertragen tot 3,1% dit jaar en 3,0% in 2023. In vergelijking met onze prognose van april betekent dit een cumulatieve daling van 0,7% voor 2022 en 0,4% voor 2023.

Ondanks de beperkingen in de toeleveringsketen, de handelskosten en de prijsstijgingen voor grondstoffen en energie verwachten wij nog steeds dat de inflatie de komende 18 maanden opnieuw zal afnemen, zij het niet zo snel als wij eerder dit jaar hadden voorzien. De terugkeer van de inflatie naar normale niveaus zal meer tijd vergen en dit proces is met veel onzekerheid omgeven, vooral wat de duur betreft van de periode waarin de prijzen hoog zullen blijven.

Groei zakt verder weg

De lagere mondiale groei, in combinatie met een verergering van de knelpunten in de internationale toeleveringsketen als gevolg van de oorlog in Oekraïne en het Chinese zero covidbeleid, zal de groei van de wereldhandel aantasten. Wij verwachten dat de groei van de handel zal blijven vertragen tot ongeveer 4% per jaar in 2022 en in 2023. Voor 2022 betekent dit een groeivertraging van 1-2% ten opzichte van onze prognose van januari.

Neerwaartse risico's - stagflatie dreigt

Het grootste neerwaartse risico voor onze vooruitzichten is vooral van geopolitieke aard. Het kan zich concretiseren als de oorlog in Oekraïne verhevigt, als Rusland de gastoevoer naar Europa afsnijdt, of beide. In een dergelijk scenario zou de wereldeconomie in wezen een nieuwe grote schok te verwerken krijgen. De olie- en gasprijzen zouden de pan uit rijzen, de inflatie zou toenemen, het sentiment op de financiële markten zou verslechteren en het vertrouwen zou een klap krijgen.

De centrale banken zouden hun monetair beleid sterk verkrappen. Het resultaat zou een lage of geen BBP-groei zijn, die gepaard zou gaan met een hoge inflatie en een recessie voor de geavanceerde economieën. De mondiale groei zou kunnen vertragen tot 1,3% in 2023, 1,7 procentpunt lager dan ons basisscenario.

Zeer hoge olie- en gasprijzen zullen licht matigen

De vraag naar olie en gas zal waarschijnlijk enige neerwaartse druk ondervinden als gevolg van de economische vertraging en de hogere prijzen. Dit betekent dat de olie- en gasprijzen in de komende 18 maanden waarschijnlijk zullen dalen ten opzichte van de huidige niveaus van 110 USD-USD 120 per vat voor Brent en 133 USD per megawattuur voor Nederlands TTF-aardgas (de Europese benchmark voor op de markt verhandeld gas).

De volatiliteit zal echter hoog blijven. Het voornemen van de EU om snel af te stappen van Russisch gas, en de kennelijke bereidheid van Rusland om dit proces te versnellen door de gasleveringen te beperken, zullen de markten verstoren en voor verdere onzekerheid zorgen.

Grondstoffenprijsstijgingen bedaren na schok

De stijging van de grondstoffenprijzen is aan het einde van het tweede kwartaal van 2022 aanzienlijk afgezwakt als gevolg van de vertraging van de mondiale economische activiteit, waardoor de vraag naar metalen, onder meer vanuit China, is afgenomen. Vooruitblikkend zullen de metaalprijzen waarschijnlijk 10-15% hoger liggen dan in 2021, gevolgd door een licht neerwaartse trend in 2023. Dit impliceert dat zij tot rust komen na de schok van begin 2022.

De voedselprijzen waren al aan het stijgen vóór de oorlog in Oekraïne, als gevolg van de slechte oogstresultaten en de duurdere energie. Het effect van de oorlog op de voedselprijzen zal slechts geleidelijk wegebben naarmate de productie in andere landen, waaronder Argentinië, Brazilië en de Verenigde Staten, toeneemt. Het gevolg is dat de prijzen in 2022 aanzienlijk hoger zullen liggen en pas in 2023 zullen worden gematigd.

Inzichten in enkele vooraanstaande markten

VS: rente stijgt omdat Federal Reserve inflatie bestrijdt

Onder druk van de stijgende rente, de begrotingsconsolidatie en de hoge inflatie voorspellen wij dat de bbp-groei in de VS zal vertragen tot 2,3% in 2022 en tot 1,3% in 2023. Wij verwachten dat de economie dit jaar veerkrachtig blijft, gesteund door de krappe arbeidsmarkt. De economische activiteit zal blijven vertragen omdat de Federal Reserve de leenkosten agressief verhoogt om de hoge inflatie te bestrijden.

Wij verwachten meer renteverhogingen in het tweede halfjaar van 2022 om de prijsstabiliteit te verhogen en het jaar af te sluiten op 3,75% tot 4,0%. Hoewel het risico van een recessie in 2023 is toegenomen, verwachten wij nog steeds een zachte landing, omdat de inflatie binnen de perken blijft en de vooruitzichten stabiliseren, waardoor de particuliere consumptie wordt ondersteund.

Eurozone: herstel met twee snelheden tussen dienstensector en verwerkende industrie

Wij verwachten dat het bbp in de eurozone in 2022 met 2,9% en in 2023 met 2,5% zal groeien. De uitgaven in de dienstensector zullen de komende maanden aantrekken naarmate het toerisme en de horeca normaliseren. In de verwerkende sector nemen de problemen echter toe.

De nieuwe orders lopen terug en de levertijden blijven hoog doordat het vervoer van belangrijke productiemiddelen in China wordt bemoeilijkt door de blokkering van de productie. Het herstel met twee snelheden tussen de dienstensector en de industriële sector betekent dat industriële economieën zoals Duitsland het waarschijnlijk minder goed zullen doen dan de meer op diensten gerichte economieën.

Wij verwachten dat de inflatie in het tweede halfjaar van 2022 zal dalen (tot gemiddeld 6,5%). Gezien een daling van de energie- en voedselprijzen wordt voor 2023 een veel lager inflatiecijfer van 1,5% verwacht. Dit inflatiecijfer berust echter op de veronderstelling dat de oorlog in Oekraïne in 2022 zal eindigen of tijdelijk zal pauzeren, en dat er geen olie- en gasboycotten zullen zijn. Een aanslepende oorlog en het stopzetten van de Russische gasleveringen kunnen in 2023 resulteren in een inflatiecijfer dat dicht bij 3% ligt.

VK: een van de slechtst presterende geavanceerde economieën

Wij voorspellen een economische groei in het VK van 3,6% in 2022, gevolgd door 1,3% in 2023, een van de slechtst presterende geavanceerde economieën. De inflatie is opgelopen tot een hoogtepunt in 40 jaar. De druk op de Britse huishoudens is hoog, nu de prijzen stijgen en de overheidssteun in verband met de pandemie afneemt.

Verwacht wordt dat de reële inkomens van de huishoudens in 2022 met 2,2% zullen dalen, de grootste daling sinds het begin van de registraties in 1955. Daardoor staat de consumentensector op het punt om in de tweede helft van 2022 in een recessie terecht te komen. Verwacht wordt dat de netto-uitvoer tot in 2023 geleidelijk zal verbeteren, maar de spanningen tussen het VK en de EU over het Noord-Ierse protocol brengen dit herstel in gevaar.

Opkomende markten: rente stijgt in reactie op hogere inflatie

Wij verwachten dat de bbp-groei in de OME's als geheel zal afnemen van 6,9% in 2021 tot 3,6% in 2022, gevolgd door een expansie van 4,1% in 2023. De gebeurtenissen in Oekraïne komen bovenop andere problemen, zoals knelpunten in de toeleveringsketen en een tragere vaccinatiegraad in vergelijking met geavanceerde economieën.

Bovendien is de begrotingssteun in de OME's al ingetrokken, terwijl de centrale banken in veel belangrijke opkomende markten hun beleidsrente al hebben verhoogd in reactie op de hogere inflatie.

China: vertraging in voorheen sterke economische expansie

Na een groei van 8,1% zal de economische expansie in China vertragen tot naar schatting 4,0% dit jaar, gevolgd door 5,3% in 2023. Het zero covidbeleid heeft de aanbodketens en de binnenlandse vraag ernstig verstoord en naarmate het beleid wordt voortgezet, zal het effect van de consumptiebeperkingen waarschijnlijk langer aanhouden.

De Chinese vastgoedmarkt maakt een aanzienlijke inzinking door, wat leidt tot afnemende investeringen omdat ontwikkelaars in gebreke blijven en de prijsverwachtingen dalen.


Download hier de Economische Vooruitzichten

 

Patrick Van der Avert
Patrick Van der Avert

Senior Manager Marketing & Corporate Communication