Author
16 juni 2025
De vooruitzichten voor de metaal- en staalindustrie in België zijn onzeker.
Afhankelijk van wanneer je dit leest, bedragen de Amerikaanse importtarieven voor Belgische metaal- en staalproducten 25% of 50%, of misschien een heel ander percentage.
Misschien ben ik een beetje luchthartig door deze verschillende cijfers op te sommen. Het grotere punt dat hier moet worden gemaakt, gaat niet over de uitdagingen die de tarieven zelf vormen, maar over de moeilijkheid die de onzekerheid veroorzaakt door de veranderende aankondigingen.
Onzekerheid maakt het zeker moeilijker voor alle bedrijven, vooral op het gebied van planning en investeringen.
Een periode van uitdagingen en omwentelingen voor de metaalindustrie
Als we echter kijken naar het grotere geheel van alle grote uitdagingen waar de metaal- en staalindustrie voor staat, is het duidelijk dat de tarieven slechts één element vormt. Zoals beschreven in de Metals and Steel Industry Outlook 2025/2026 , staat de sector voor een periode van uitdagingen en omwentelingen.
De grootste verandering is de manier waarop staal wordt geproduceerd. De traditionele cokes- en kolenovens, die de afgelopen 200 jaar op dezelfde manier staal hebben gesmolten, worden nu vervangen door vlamboogovens.
België staat op de 24e plaats van alle staalproducerende landen ter wereld en vier van de vijf staalfabrieken van het land maken al gebruik van vlamboogovens. Dit zal ons waarschijnlijk een concurrentievoordeel geven op de markt voor groenere metalen en staal. Bovendien betekent een groter gebruik van hernieuwbare energiebronnen in Europa dat de elektriciteitskosten voor veel producenten zijn gedaald.
Decarbonisatie van de metaalindustrie
In feite wordt de decarbonisatie van de Belgische staalindustrie door sommige waarnemers aangehaald als een van de redenen voor de aanzienlijke groei die de industrie vorig jaar heeft gekend - het hoogste groeiniveau sinds 2019.
Maar niet alle vraag gaat uit naar metalen met een lagere koolstofvoetafdruk. En de huidige kosten in verband met overgang en productie betekenen dat deze metalen een hoger prijspunt vragen en daarom minder concurrerend zijn in een sterk concurrerende wereldmarkt. De EU probeert een deel van de marktongelijkheid aan te pakken met de introductie van het CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism).
Overproductie van staal
De kosten van de overgang naar schone energie en de productie van groen staal zijn echter lang niet de enige uitdagingen voor de sector. Zoals opgemerkt in de Industry Outlook is overproductie (met name door Chinese fabrieken) een enorme uitdaging. De druk op de markten als gevolg van overproductie zal waarschijnlijk ook toenemen omdat staalexporteurs steeds meer proberen te verkopen op markten buiten de VS.
Europees actieplan voor staal en metalen
In een poging om de industrie in Europa te ondersteunen, lanceerde de Europese Commissie onlangs een staal- en metaalactieplan om de hoge energiekosten aan te pakken, de industrie te beschermen tegen internationale concurrentie en decarbonisatie te ondersteunen. De acties omvatten toegang tot EU-fondsen voor de staal- en metaalsector op voorwaarde van sociale en milieunormen en betere toegang tot goedkopere hernieuwbare energie.
Welke voordelen dit zal opleveren voor de industrie in Europa, en in België in het bijzonder, valt nog te bezien. Net als bij de tarieven blijft er enige onzekerheid bestaan.
Download het rapport ‘Metals and Steel Industry Outlook 2025/2026’ voor diepere inzichten en voor een kijk op de uitdagingen voor de sector in verschillende markten wereldwijd.
