Stabilisatie aantal faillissementen in zicht, maar tarievenoorlog brengt onzekerheid

Het wereldwijde economische landschap blijft onzeker en bedrijven blijven zoeken naar stabiliteit. In 2024 zagen we wereldwijd een scherpe stijging van het aantal bedrijfsfaillissementen, gemiddeld +19%, als gevolg van hoge kosten, stijgende rentes en het wegvallen van de tijdelijke coronasteunmaatregelen. Ook in België was die trend merkbaar.

De nieuwste ‘Atradius Insolventie Outlook – april 2025’ toont dat we mogelijk de piek van deze stijging hebben bereikt. Voor 2025 verwachten we op wereldniveau stabilisatie van het aantal faillissementen, gevolgd door een daling in 2026. Maar het rapport wijst ook op aanzienlijke risico’s door de escalerende handelsspanningen tussen de grootmachten.

2024: Faillissementen wereldwijd in de lift

In bijna alle 29 markten die Atradius volgt, steeg het aantal faillissementen fors. De belangrijkste oorzaken:

• Hoge inputkosten: onder andere energie- en grondstofprijzen.
• Hoge rentevoeten: verhogen de kredietlast voor bedrijven.
• Het uitdoven van coronasteun: uitstel van belastingen of overheidsgaranties vallen weg.
• Trage economische groei

Ook in België zagen we een versnelling van het aantal faillissementen, maar liefst 31 per dag, al bleef de stijging enigszins binnen de perken vergeleken met andere Europese landen. Vooral kleinere bedrijven in sectoren zoals horeca, detailhandel en bouw voelden de druk. De geleidelijke terugkeer naar het pre-Covid niveau lijkt daarmee ten einde, en de kans op verdere stijging lijkt voorlopig beperkt.

Vooruitblik 2025: stabilisatie verwacht, met voorzichtige daling in zicht

Voor 2025 verwacht Atradius wereldwijd een stabilisatie van het aantal faillissementen (op het verhoogde niveau van eind 2024). Redenen daarvoor zijn onder andere:

• Dalende inflatie
• Renteverlagingen door centrale banken
• Beperkte economische groei

Voor België betekent dit een jaar van relatieve rust (cfr. de basisverwachting in onderstaande tabel), waarmee we een stabilisatie bedoelen van het aantal faillissementen. Al blijft dit sterk afhankelijk van externe factoren.

In 2026 verwachten we op enkele uitzonderingen na wereldwijd een daling van het aantal faillissementen met 5% (cfr. de basisverwachting in onderstaande tabel). Voor België verwachten we dat de situatie stabiel blijft, hoewel ons land ook wel eens zou kunnen profiteren van een eventuele versoepeling van de kredietvoorwaarden en een verhoogd consumentenvertrouwen.

Maar wat als de handelsoorlog escaleert?

De vooruitzichten zijn voorzichtig positief, maar het rapport voorziet ook de mogelijkheid van een neerwaarts scenario. De situatie is fragiel. In dit scenario gaan we uit van een verdere escalatie van de handelsoorlog tussen de VS en handelspartners zoals China, Canada en de EU. De gevolgen (per land: cfr. de verwachting bij een totale handelsoorlog in onderstaande tabel):

• Wereldwijde economische groei vertraagt tot 2,0 % in 2025.
• Groei van aantal faillissementen zou opnieuw aantrekken, met +6% wereldwijd in 2025.
• België, als open en exportgedreven economie, krijgt dan mogelijk ook te maken met een lichte stijging van het aantal faillissementen.

Zeker sectoren die afhankelijk zijn van export of wereldwijde bevoorradingsketens (zoals chemie, machinebouw en transport) zijn gevoelig voor deze ontwikkelingen. We mogen de indirecte effecten op Belgische bedrijven dus niet onderschatten.

De situatie in België: veerkrachtig, maar niet immuun

Hoewel België zich relatief veerkrachtig toont, zijn er ook hier aandachtspunten:

• De economie groeit traag en blijft gevoelig voor internationale schokken.
• Bedrijven kampen met krapte op de arbeidsmarkt en stijgende loonkosten.
• Kredietvoorwaarden versoepelen, maar banken blijven voorzichtig.

In het basisscenario verwachten we zoals reeds aangehaald een stabilisatie van het aantal faillissementen in 2025, gevolgd door een lichte verbetering in 2026. Maar in het geval van geopolitieke verstoringen of nieuwe economische tegenwind kan het aantal faillissementen weer stijgen en dan vooral in exportgerichte sectoren (cfr. de verwachting bij een totale handelsoorlog in onderstaande tabel).

Wat bij een volledige ‘tariefescalatie’?

Welke kant het uitgaat, is onzeker. Stilaan bereikt het aantal faillissementen het pre-covid niveau. Gaat het verder de ‘goede’ richting uit of komen we in een totale handelsoorlog terecht. In het rapport dat je kan downloaden, vind je als appendix het verwachte aantal faillissementen zonder de extreme tarieven van Trump. Wat als hij zijn plannen volledig doorzet? De kans is groot dat de realiteit ergens in het midden ligt. We verwachten een aantal faillissementen dat ligt tussen de ‘Basisverwachting’ en die bij een ‘Totale handelsoorlog’ in onderstaande tabel. Nu er meer tegenwind komt uit Republikeinse rangen en vanuit de Amerikaanse bevolking zelf, kan alles nog veranderen…

Meer weten?

De volledige ‘Atradius Insolventie Outlook – april 2025’ bevat diepgaande analyses, prognoses per regio en scenariovergelijkingen.

en ontdek:

• Welke impact de economische onzekerheid heeft op de houding van de centrale banken en rechtstreeks op de toegang tot krediet.
• Wat het verschil maakt tussen het basisscenario en een handelsoorlogsscenario.

Wil je weten wat deze vooruitzichten betekenen voor jouw klanten, sector of portefeuille? Onze experts staan klaar om mee te denken over risicobeheer en kredietbeslissingen.