Author
In het huidige handelsklimaat vormen tarieven een grote uitdaging. In dit artikel wordt onderzocht hoe Incoterms bedrijven helpen bij het verduidelijken van kostenverantwoordelijkheden, het stroomlijnen van de logistiek en het verminderen van risico's bij internationale transacties.
Samenvatting
- Incoterms zijn gestandaardiseerde handelsvoorwaarden die de verantwoordelijkheden van de koper en de verkoper bij internationale transacties definiëren. De versie die momenteel van kracht is, is Incoterms 2020, die elf voorwaarden bevat.
- Onder de Incoterm DDP (Delivered Duty Paid) neemt de verkoper alle risico's en kosten op zich, inclusief tarieven. Onder de overige tien Incoterms is de koper verantwoordelijk voor het betalen van tarieven.
- Geen enkele Incoterm is beter dan een andere, er is alleen de ‘juiste’ Incoterm voor een specifieke handelscontext.
- De keuze van de Incoterm bepaalt het punt waarop de risico's overgaan van de verkoper naar de koper en beïnvloedt dus de dekking van de kredietverzekering.
Te midden van een wereldwijde handelsoorlog worden bedrijven die producten over de grens verschepen geconfronteerd met een cruciale vraag: wie zal de tarieven betalen? Aangezien tarieven extra kosten met zich meebrengen, is een duidelijke afbakening van de verantwoordelijkheden voor de kosten en risico's van de verschillende leveringsfasen nog nooit zo belangrijk geweest.
Incoterms zijn gestandaardiseerde handelsvoorwaarden die de verantwoordelijkheden van de koper en de verkoper bij internationale transacties definiëren. Beide partijen kunnen in hun koopovereenkomst afspreken wie aansprakelijk is voor tarieven door een specifieke Incoterm te kiezen.
Door de juiste Incoterm te kiezen, kunnen transacties en logistiek geoptimaliseerd, transparant en veilig verlopen. In dit artikel geven we een uitgebreid overzicht van Incoterms en hun gevolgen voor de betaling van tarieven.
Wat zijn Incoterms?
Incoterms staat voor International Commercial Terms. Dit zijn "...een reeks normen die worden gebruikt in internationale en binnenlandse contracten voor de levering van goederen," om duidelijk de leveringsvormen en kosten te bepalen, evenals de verplichtingen van elke partij.
De Incoterms werden voor het eerst opgesteld in 1936 door de Internationale Kamer van Koophandel (ICC) en zijn in de loop der jaren geëvolueerd, waarbij veel nieuwe termen zijn ontstaan en bestaande termen zijn aangepast aan veranderingen in transport. De nieuwste versie, Incoterms 2020, is op 1 januari 2020 van kracht geworden.
Incoterms 2020
De elf Incoterms die momenteel van kracht zijn, verduidelijken belangrijke aspecten bij het vervoer van goederen. Deze omvatten leveringsmethoden en de verantwoordelijkheden van zowel koper als verkoper met betrekking tot risico's en kosten. Naast logistieke kwesties is de keuze van de Incoterms ook van invloed op contractering, vereiste documentatie, betalingsmethoden alsook de kredietverzekeringsdekking.
Overzicht van Incoterms 2020

Groep E. Directe levering aan de fabriekspoort
Groep E bevat slechts één Incoterm - EXW of Ex Works. Deze term bepaalt dat de verkoper de goederen levert op zijn eigen terrein, waarbij zijn verantwoordelijkheid beperkt is tot het transportklaar maken van de goederen. Ondertussen neemt de koper alle andere kosten en verantwoordelijkheden op zich, inclusief laden, transport, verzekering en douane.
Groep F. Directe levering zonder betaling voor hoofdtransport
Groep F betreft levering in een later stadium van de transportcyclus, in de haven of op het schip dat de goederen zal vervoeren. Deze groep bevat drie Incoterms:
FCA (Free Carrier)
De verkoper levert de goederen op een overeengekomen plaats en draagt de kosten en risico's tot de overeengekomen plaats van verzending.
FAS (Free Alongside Ship)
Deze Incoterm wordt voornamelijk gebruikt voor het verschepen van grote ladingen of bulkgoederen. De verkoper is verantwoordelijk voor het vervoer van de goederen naar de havenkade en het afzetten langszij het schip. Vanaf dat moment worden alle kosten en risico's gedragen door de koper.
FOB (Free on Board)
Dit is een van de meest gebruikte Incoterms in het zeevervoer, waarbij de verkoper de goederen aan boord van het aangewezen schip moet laden.
Groep C. Indirecte levering
In deze groep Incoterms is de verkopende partij verantwoordelijk voor het hoofdtransport en neemt dus de meeste kosten en risico's op zich. Er zijn vier incoterms:
CFR (Cost and Freight)
Vooral gebruikt voor zeetransport. De verkoper is verantwoordelijk voor het hoofdtransport naar de bestemming, maar neemt niet de verantwoordelijkheid op zich voor het verzekeren van de goederen.
CIF (Cost, Insurance and Freight)
Wordt voornamelijk gebruikt voor zeetransport. De verkoper is niet alleen verantwoordelijk voor het transport naar de bestemming, maar ook voor de verzekering van de goederen.
CPT (Carriage Paid To)
Dit is het equivalent van CFR, maar dan voor elk type transport. De verkoper neemt de kosten op zich tot de goederen hun eindbestemming bereiken, maar de koper neemt de risico's van het transport op zich.
CIP (Carriage and Insurance Paid)
Dit is het equivalent van CIF voor elk type transport. De verkoper neemt alle kosten van het hoofdtransport en de verzekering tijdens de reis op zich.
Groep D. Directe levering
Hier draagt de verkoper alle kosten en risico's vanaf het moment dat de goederen het pand verlaten totdat ze worden geleverd. Deze groep bestaat uit drie Incoterms:
DPU (Delivered at Place Unloaded)
De verkoper draagt de risico's tot aan de onderling overeengekomen losplaats. Dit geldt voor alle soorten transport.
DAP (Delivered at Place)
De verkoper neemt de kosten en risico's op zich tot aan de plaats van levering, met uitzondering van douanekosten, die door de koper worden gedragen.
DDP (Delivered Duty Paid)
De verkoper neemt alle kosten en risico's van de exportoperatie op zich.
De juiste Incoterm kiezen in een tariefsituatie
Het kiezen van de juiste Incoterm voor de transactie is van vitaal belang, omdat dit van invloed is op de verkoopprijs en tegelijkertijd de logistieke verantwoordelijkheden en transportkosten van elke partij aanzienlijk beïnvloedt. Dit geldt ook voor tarieven. Gewoonlijk is de importeur verantwoordelijk voor het aangeven en betalen van de tarieven die de overheid oplegt wanneer goederen een land worden binnengebracht. Onder de Incoterm DDP (Delivered Duty Paid) neemt de verkoper echter alle risico's en kosten op zich, inclusief de tarieven.
Onder de overige tien Incoterms is de koper verantwoordelijk voor het betalen van tarieven. Bijvoorbeeld, volgens DAP (Delivered at Place), hoewel de verkoper alle risico's draagt totdat de goederen klaar zijn om uitgeladen te worden op de bestemming, moet de koper alle invoerrechten, tarieven en andere douanegerelateerde kosten betalen wanneer de goederen aankomen in het land van bestemming.
Wanneer ze geconfronteerd worden met complexe en volatiele wereldwijde tarieven, moeten alle bedrijven die betrokken zijn bij internationale handel het gebruik van Incoterms begrijpen en overeenstemming bereiken over de meest geschikte, tussen de partijen. Er zijn verschillende voorwaarden waarmee rekening moet worden gehouden bij het kiezen van de juiste Incoterm, inclusief maar niet beperkt tot:
- Type product. Voor artikelen met een hoge waarde wordt bijvoorbeeld vaak CIF (Cost, Insurance and Freight) of CIP (Carriage and Insurance Paid) gebruikt, waarbij de verkoper zorgt voor een verzekering die het transportproces dekt.
- Land van herkomst en bestemming. De politieke en economische situatie en handelsregels van landen beïnvloeden de beslissing van bedrijven om de risico's over te dragen aan de andere partij. Tijdens een handelsoorlog houdt dit rechtstreeks verband met de verantwoordelijkheid voor de betaling van tarieven.
- Transportmiddelen. Sommige Incoterms zijn bijvoorbeeld bijzonder geschikt voor zeetransport, zoals CFR (Cost and Freight) en CIF (Cost, Insurance and Freight).
Er is geen betere of slechtere Incoterm, alleen de juiste Incoterm voor een specifieke handelscontext. Bedrijven wordt aangeraden deskundig advies in te winnen bij het opnemen van Incoterms in hun commerciële contracten.

Voorbeeld: Incoterms in de praktijk
Een Belgische fabrikant van industriële machines had een deal gesloten met een Braziliaans bouwbedrijf voor machines ter waarde van € 250.000. De goederen zouden worden vervoerd per Incoterm.
De goederen zouden per schip worden vervoerd van de haven van Antwerpen naar de haven van Santos. De Braziliaanse koper moest de betaling binnen 60 dagen na verscheping voldoen, volgens hun overeengekomen betalingsvoorwaarden. Bovendien heft Brazilië een invoerheffing van 14% op industriële machines (beleid gemaakt in 2024), te betalen bij aankomst van de goederen bij de Braziliaanse douane.
Om het transportrisico te beperken, besloten de twee partijen de Incoterm CIF (Cost, Insurance and Freight) te gebruiken om de verantwoordelijkheden tijdens het transport toe te wijzen, rekening houdend met de lange reisafstand, de hoge waarde van de goederen en de middelen van zeetransport. Deze Incoterm bepaalt duidelijk dat:
|
De Belgische exporteur moet regelen en betalen voor:
|
| Het risico gaat over op de Braziliaanse koper zodra de goederen in Antwerpen op het schip zijn geladen. |
|
De Braziliaanse koper is verantwoordelijk voor:
|
Om het risico van wanbetaling te verkleinen, nam de Belgische exporteur de factuur op in zijn kredietverzekeringspolis bij Atradius, waarmee de factuur van € 250.000 werd verzekerd.
Als gevolg daarvan zou de afnemer de tarieflast dragen. Als de afnemer niet binnen 60 dagen betaalt, kan de exporteur een claim indienen bij Atradius. Atradius beoordeelt dan de redenen van deze wanbetaling en of de goederen geleverd zijn zoals afgesproken, wat bewezen kan worden aan de hand van de Incoterm. Als de afnemer in gebreke blijft, kan de exporteur tot 90% van de factuurwaarde terugvorderen van Atradius.
Hoe kan kredietverzekering de Incoterms aanvullen?
Een kredietverzekering beschermt leveranciers tegen het risico dat facturen niet worden betaald. De diensten omvatten het controleren van de kredietwaardigheid van prospects of klanten van een leverancier, het innen van openstaande vorderingen en het dekken van uitstaande facturen door middel van een schadeafwikkeling.
De keuze van de Incoterm bepaalt het moment waarop het eigendom van goederen overgaat van de verkoper naar de koper. Dit is cruciaal voor het beheer van risico's en verantwoordelijkheden in de internationale handel. Een kredietverzekering wordt meestal van kracht zodra de goederen in het bezit zijn van de koper. Daarom zorgt de keuze van de juiste Incoterm ervoor dat beide partijen hun verplichtingen begrijpen. De dekking van de kredietverzekering wordt afgestemd op de overdracht van risico's.
Het is essentieel om de bijbehorende logistieke kosten van een Incoterm (inclusief tarieven, indien van toepassing voor de verkoper) nauwkeurig te berekenen om de verkoopprijs vast te stellen en de winstmarges te beschermen. Een kredietverzekering dekt het uiteindelijke bedrag dat de debiteur verschuldigd is en biedt financiële bescherming tegen wanbetaling zodra de goederen in het bezit zijn van de koper.

Tips voor bedrijven om de tariefuitdaging het hoofd te bieden
Om succesvolle transacties te realiseren ondanks de mogelijke impact van tarieven, moeten bedrijven rekening houden met de volgende risico's en mogelijke risicobeperkende strategieën:
Wat zijn de risico's?
- Onverwachte of hoge invoerrechten
- Wijzigingen in handelsovereenkomsten of tariefschema's
- Verkeerde indeling van goederen, d.w.z. verkeerde codes van het 'Harmonized System' (HS)
- Gebrek aan kennis van lokale douaneregelgeving
En de risicobeperkende strategieën?
- Gebruik nauwkeurige HS-codes: Zorg ervoor dat goederen correct zijn geclassificeerd onder het 'Harmonized System' om verkeerd toegepaste tarieven te voorkomen.
- Raadpleeg douane-expediteurs: Werk met professionals die de lokale tariefstructuren begrijpen en advies kunnen geven over invoerrechten en vrijstellingen.
- Maak gebruik van handelsovereenkomsten: Controleer of er vrijhandelsovereenkomsten (FTA's) van toepassing zijn (bijv. EU-Mercosur, EU-Japan) om tarieven te verlagen of af te schaffen.
- Kies Incoterms op een strategische manier: Gebruik termen als DAP of DDP alleen als je zeker bent van het beheer van buitenlandse douane en tarieven.
- Neem tariefclausules op in contracten: Geef duidelijk aan wie de kosten van tarieven draagt en wat er gebeurt als ze veranderen.
- Blijf op de hoogte: Houd tariefwijzigingen in de gaten via overheidsportalen of tools voor handelsinformatie.
Wil je weten hoe Incoterms jou kunnen helpen bij het beperken van handelsrisico’s of wil je een kredietverzekering bespreken?
Neem contact op met het Atradius Team.
Dit artikel werd geschreven door onze collega Peter Navest, Senior Risk Manager, Special Risk Management, Atradius NL
